środa, 14 września 2011

Irena ... Irka ... ირინოლა


Irena Schirtładze ( ირინე სხირტლაძე ), 16-letnia łączniczka batalionu Parasol zginęła 14 września 1944 roku w czasie próby ratowania rannego dowódcy plutonu pchor. Wacława Dunin- Karwickiego ps. „Luty”.

W sierpniu 1944 r. Irena Schirtladze dołączyła do batalionu Parasol na Woli a następnie przeszła wraz z nim szlak bojowy przez Stare Miasto, Śródmieście aż na Czerniaków.Niemcy zastrzelili ją na ulicy Ludnej.Odznaczona pośmiertnie Krzyżem Walecznych. Spoczywa w kwaterze “Parasola” na Powązkach Wojskowych w Warszawie.

Irena Schirtladze urodziła się w Polsce. Była córką gruzińskiego oficera kontraktowego kpt. pilota Arkadiusza Schirtladze ( არკადი სხირტლაძე ) i Polki – Janiny Schirtladze (z domu Kicińskiej). Dorastała w Dęblinie, gdzie ojciec szkolił lotników.

Kpt. pil. Arkadiusz Schirtładze urodził się 26 stycznia 1902 r. Od stycznia 1930 r. w 62 Eskadrze Liniowej, od lipca 1931 r. do lipca 1933 r. dowódca 54 Eskadry Liniowej, od lipca 1933 r. do stycznia 1935 r. dowodzi 55 Eskadrą Liniową. Od stycznia 1935 r. w 56 Eskadrze Obserwacyjnej, dowodzi plutonem. Od 1937 r. jest kierownikiem wydziału w Dziale Nauk CWL-1 w Dęblinie. Ranny 2 IX 1939 r. podczas nalotu na lotnisko dęblińskie, przewieziony do Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie. Po kilku dniach opuszcza szpital, ewakuowany na wschód. Aresztowany w okolicach Brześcia przez NKWD został on zamordowany w Katyniu.

Jedynie matka i siostra “Irki” przeżyły wojnę.

Ten wiersz nazywa się IRINOLA ( czułe zdrobnienie od Irine ) napisał znany poeta Dżansugh Czarkwiani (ჯანსუღ ჩარკვიანი)...

ი რ ი ნ ო ლ ა

ფაშიზმთან ომის დროს პოლონეთში დაღუპულ 16 წლის ირინე სხირტლაძეს

მართლა მჯიღისხელა თუ ხარ, შენი მჯიღის ჭირიმე,
რად არ სწუხხარ, რად არ სწუხხარ, რად არ სწუხხარ ირინეს.

მიწა დასწვეს იმის ცოდვით, ზეცა გაახირიმეს,
ვინ იცნობდით, ვინ იცნობდით, ვინ იცნობდით ირინეს.

გამოცხვება კვერი ობლის, გაუყუჩებთ ტკივილებს,
ოღონდაც თქვით, ვინ იცნობდით, ვინ იცნობდით ირინეს.

მხოლოდ ცეცხლში, მხოლოდ ცეცხლში, ცეცხლში გამოიცადა,
პოლონეთში, პოლონეთშიც საქართველოს იცავდა.

აჯანყდა და მტერი ხოცა, ბინად ჰქონდა სანგარი,
საქართველოვ, შენ ვინ მოგცა შვილი დასაკარგავი...

პოვონსკაში თეთრი გორა მოუჩითავთ გვირილებს,
ირინოლა, ირინოლა, ირინოლა, ირინე.

აჯანყდა და მტერი ხოცა, ბინად ჰქონდა სანგარი,
საქართველოვ, შენ ვინ მოგცა, შვილი დასაკარგავი...

Irena Schirtładze

Irena Schirtładze ps. "Irka" (ur. 7 kwietnia 1928 r. we Lwowie, zm. 14 września 1944 w Warszawie) – gruzinka, w powstaniu warszawskim ochotniczka-sanitariuszka w batalionie "Parasol".

Córka Arkadiusza Schirtładze i Janiny Schirtładze z d. Kicińskiej. W latach 1937-1939 mieszkała w Dęblinie. Jej ojciec był gruzińskim oficerem (kapitanem lotnictwa). W Dęblinie szkolił polskich pilotów. Wziął udział w kampanii wrześniowej. Wzięty do niewoli przez Armię Czerwoną, zamordowany w Katyniu.

Irena Schirtładze dołączyła do batalionu "Parasol" w pierwszych dniach powstania warszawskiego w sierpniu 1944 roku podczas walk tego oddziału na Woli. Przydzielona do 3. kompanii przeszła szlak bojowy "Parasola" z Woli, przez Starówkę, Śródmieście, aż po Czerniaków, gdzie została ciężko ranna przy ul. Ludnej. Zmarła 14 września. Miała 16 lat.

Została odznaczona Krzyżem Walecznych. Pochowana w kwaterach żołnierzy i sanitariuszek batalionu "Parasol" na Powązkach Wojskowych w Warszawie.

http://www.1944.pl/historia/powstancze-biogramy/Irena_Schirtladze

http://pl.wikipedia.org/wiki/Irena_Schirtładze


Tym winem od ALAVERDI - THE GEORGIAN POINT zgodnie z Gruzińską tradycją pokropiłyśmy grób "Irinoli" oraz pod Krzyżem Katyńskim.




http://niezalezna.pl/16178-pamietamy-o-„irce”-schirtladze

(fot. Piotr Ferenc-Chudy)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz